Các nhà ngoại giao Mỹ và châu Âu vừa gặp lãnh đạo Ukraine tại Berlin và về cơ bản đồng thuận hai văn bản bảo đảm an ninh, theo Thời báo New York (The New York Times). Gói bảo đảm dự kiến triển khai một lực lượng châu Âu tại Ukraine, tăng cường hợp tác tình báo với Mỹ, và duy trì một quân đội Ukraine quy mô giảm nhưng tinh nhuệ. Tranh chấp lãnh thổ vẫn là trở ngại chính, song giới chức Mỹ tỏ ra lạc quan về khả năng tháo gỡ.

Lực lượng châu Âu sẽ đóng ở miền tây Ukraine, cách xa khu phi quân sự dự kiến, đóng vai trò răn đe trước nguy cơ xâm lược trong tương lai từ Nga. Thủ tướng Anh Keir Starmer nói “liên minh những nước sẵn sàng” đã xây dựng kế hoạch triển khai. Phía Mỹ sẽ dùng năng lực tình báo để giám sát ngừng bắn, ngăn va chạm nhỏ leo thang và phát hiện tín hiệu chuẩn bị xâm lược mới từ Nga.

Sau khi hòa bình được thiết lập, mục tiêu ưu tiên là giảm quân số Ukraine xuống “mức thời bình” khoảng 800.000 quân, được trang bị hiện đại và huấn luyện bài bản; hiện lực lượng này vào khoảng một triệu. Bản đề xuất ban đầu do đặc phái viên của Donald Trump, Steve Whitcoff, và con rể tổng thống, Jared Kushner, soạn dựa trên phát biểu của phái viên Vladimir Putin, Kirill Dmitriev, từng đặt mục tiêu 600.000. Nga cũng yêu cầu hạn chế một số loại vũ khí.

Tính khả thi của việc thực thi còn bỏ ngỏ vì Moscova không tham gia đàm phán và tiếp tục nêu yêu sách tối đa. Thứ trưởng ngoại giao Serghei Riabkov khẳng định Nga “không đời nào” chấp nhận quân đội các nước phương Tây đóng tại Ukraine, kể cả ngoài khuôn khổ NATO.

Một số lãnh đạo châu Âu lo ngại nỗ lực ngoại giao sẽ vô ích nếu bất đồng cốt lõi Nga–Ukraine không được giải quyết. Nguồn tin am hiểu nói một trong hai văn bản chứa nhiều chỉ dẫn cụ thể cho các kịch bản xâm lược có thể xảy ra, nhằm củng cố niềm tin của Kiev vào độ tin cậy của các bảo đảm. Một quan chức Mỹ mô tả văn bản là “rất cụ thể” về cách ngăn Nga tái xâm lược và trừng phạt nếu điều đó xảy ra, trong đó nêu rõ cách quân đội châu Âu và Mỹ phối hợp với lực lượng Ukraine để bảo vệ lãnh thổ.

Theo giới chức Mỹ và châu Âu, các bảo đảm mới sẽ mang tính ràng buộc pháp lý theo thủ tục của từng nước. Donald Trump đã đồng ý trình các văn kiện bảo đảm ra Thượng viện Mỹ (Senate), cơ quan thường phê chuẩn hiệp ước, dù chưa rõ chúng có được đệ trình dưới dạng một hiệp ước chính thức hay không.