Thủ tướng Bỉ Bart de Wever bày tỏ hoài nghi về việc dùng tài sản bị đóng băng của ngân hàng trung ương Nga để tài trợ cho Ukraine, ngay trước thượng đỉnh EU ở Brussels. Ông yêu cầu bảo đảm pháp lý vô điều kiện và lá chắn trước mọi đòn trả đũa từ Nga; Chủ tịch Ủy ban châu Âu (Komisja Europejska) Ursula von der Leyen nói bà hiểu các lo ngại này.

De Wever cho rằng đề xuất “vay bồi thường” không đảm bảo đầy đủ trong trường hợp có các phán quyết tòa thuận lợi cho Nga. Theo ông, “bảo đảm vô điều kiện” sẽ đòi các nước EU khác đứng ra bảo lãnh với mức và thời hạn không xác định, điều nhiều nước bác bỏ vì còn phải qua nghị viện quốc gia. Bỉ cũng không chấp nhận để giá trị bảo đảm bằng tổng tài sản bị đóng băng, ước khoảng 210 tỷ EUR.

Ông cảnh báo nếu yêu cầu không được đáp ứng, Bỉ sẽ quay lại phương án “headroom” — cơ chế tài trợ thay thế từng bị gác lại do thiếu đồng thuận — mà theo ông là hiệu quả và an toàn hơn. Dù giữ lập trường cứng rắn, ông vẫn mở cửa cho các kịch bản khác và kỳ vọng xuất hiện đề xuất bảo đảm mới tại thượng đỉnh.

Phản hồi Bỉ, Von der Leyen nói đang làm việc với Bỉ “ngày và đêm” và nhấn mạnh nếu các nước chọn vay bồi thường dựa vào tài sản Nga, họ phải cùng nhau chia sẻ rủi ro. Bà cho rằng sự đoàn kết về rủi ro là điều kiện đi kèm không thể tách rời.

Theo Ủy ban châu Âu và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (Międzynarodowy Fundusz Walutowy), Ukraine cần khoảng 137 tỷ EUR trong giai đoạn 2026–2027, trong đó Liên minh châu Âu cam kết gánh khoảng một phần ba. Von der Leyen nhắc lại hai lựa chọn trên bàn: EU phát hành nợ chung hoặc huy động tài sản Nga bị đóng băng thông qua khoản vay bồi thường, với phương án thứ hai gây tranh cãi nhất tại Bỉ.

Bà khẳng định sẽ không rời cuộc họp ở Brussels trước khi có quyết định, nhấn mạnh “có hai lựa chọn và phải chọn một”. Trọng tâm tranh luận vẫn là cách phân bổ rủi ro pháp lý và chính trị khi động đến khối tài sản lớn của Nga đặt chủ yếu tại Bỉ.