Quốc hội Đức (Bundestag) tiếp tục rà soát ứng phó đại dịch với phiên điều trần công khai tại Ủy ban Điều tra (Enquetekommission), tập trung vào các thương vụ mua khẩu trang do Jens Spahn phụ trách. Bên cạnh Spahn, Margaretha Sudhof, người được Bộ Y tế giao làm điều tra viên đặc biệt năm ngoái, cũng có thể bị chất vấn.

Năm 2020, bộ của Spahn trực tiếp nhảy vào khâu mua sắm, ký các hợp đồng giao hàng với giá cố định cao mà không đàm phán. Do nhiều lô khẩu trang không được tiếp nhận, nhà cung cấp khởi kiện, kéo theo rủi ro pháp lý cho ngân sách liên bang ở quy mô hàng tỷ Euro.

Báo cáo của Sudhof kết luận Spahn đã hành động trái khuyến nghị từ các đơn vị chuyên môn khi tổ chức mua khẩu trang. Quyết định tự mình gánh việc mua sắm của chính trị gia Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) bị cho là kéo dài đến nay với “chi phí và rủi ro đáng kể”.

Trước phiên điều trần, Spahn tiếp tục biện minh trên ARD-Morgenmagazin: thừa nhận mua quá nhiều dung dịch sát khuẩn, máy thở, vaccine và khẩu trang, nhưng cho rằng do phải dự phòng trong tình thế thiếu thốn ban đầu. Ông nhấn mạnh quyết định khi ấy buộc phải rất nhanh và dưới áp lực lớn, và cả việc không quyết cũng gây hậu quả.

Spahn viện dẫn tình trạng khan hiếm khẩu trang thời điểm đầu, thậm chí xảy ra trộm cắp tại bệnh viện, và sự thiếu hụt trên toàn cầu. Theo ông, khi đó trong chính phủ đã thống nhất ưu tiên “thà tốn tiền còn hơn mất mạng”: Đức mua 5,7 tỷ khẩu trang với 5,9 tỷ Euro, tức hơn 1 Euro/chiếc, và một số nước còn trả cao hơn. Ông khẳng định dự phòng đòi hỏi phải dự trữ và tiêu hủy khi hết hạn.

Tòa Kiểm toán Liên bang (Bundesrechnungshof) phê bình Bộ Y tế đến nay chưa thừa nhận “mua vượt mức” và thiếu tự rà soát phê bình hoạt động mua sắm, làm chậm việc hình thành quy tắc và cấu trúc ứng phó khủng hoảng. Cơ quan này cũng cảnh báo an ninh cung ứng trang bị bảo hộ vẫn chưa bảo đảm; các kho dự trữ thừa được coi là nòng cốt cho một “dự trữ quốc gia” nhưng vẫn chưa có cơ sở pháp lý và khung khái niệm rõ ràng.