Volodimir Zelenski trao đổi với báo chí Ukraine về tiến trình hướng tới một thỏa thuận hòa bình, nhấn mạnh Ukraine không chấp nhận nhượng bộ lãnh thổ. Các cuộc thảo luận về quyền kiểm soát Nhà máy điện hạt nhân Zaporojie và mức bồi thường Nga phải trả đang rơi vào bế tắc.

Các đội đàm phán của Ukraine sang Mỹ vào thứ Sáu và thứ Bảy để bàn về kế hoạch 20 điểm, bảo đảm an ninh và tái thiết, có thể có sự tham gia của châu Âu. Zelenski cho biết sẽ tiếp tục cử nhóm làm việc gặp lại những người của Donald Trump.

Nga đòi kiểm soát toàn bộ Donbas và yêu cầu Ukraine rút khỏi khu vực, điều Kyiv bác bỏ dứt khoát. Mỹ tìm kiếm thỏa hiệp, song lập trường của Ukraine không thay đổi và chưa có thỏa thuận hòa bình nào được thống nhất; chỉ có “phiên bản cuối” khi mọi bên chấp thuận.

Ukraine đang cùng Mỹ xây dựng các bảo đảm an ninh chắc chắn, ràng buộc pháp lý và được Quốc hội Mỹ (United States Congress) phê chuẩn. Kyiv muốn bảo đảm tương đương Điều 5 của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và phản ứng rõ ràng của các đối tác nếu Nga tái tấn công. Quân đội Ukraine cần duy trì tối thiểu 800.000 quân; chi tiết vũ khí không công bố.

Zelenski nhấn mạnh rằng nếu Nga tiếp tục bác bỏ con đường ngoại giao, Ukraine phải được tăng cường bằng vũ khí, trừng phạt và tài chính.

Nhà máy điện hạt nhân Zaporojie (ZAEES) thuộc Ukraine dù đang bị Nga chiếm đóng, và Kyiv bác bỏ ý tưởng “chia đôi” cơ sở này. Cơ sở ở Enerhodar đối mặt nguy cơ nghiêm trọng: bị quân sự hóa, thiếu nước và điện, an toàn hạt nhân và quyền tiếp cận của nhân sự Ukraine.

Việc khôi phục nhà máy và con đập bị lực lượng Nga phá hủy đặt ra bài toán chi phí và trách nhiệm. Chưa có đồng thuận về Donbas, bồi thường tài chính hay Zaporojie, nên hiện vẫn có nhiều câu hỏi hơn câu trả lời. Các phát biểu được đưa ra trước thềm các cuộc thảo luận tại Bruxelles.